Tijdens een van die ‘spannende’ blokperiodes, sprak een vriendin, wiens zoon aan de unief studeert, me vertwijfeld aan. “Ik zal hem toch maar eens naar jou moeten sturen,” zuchtte ze. “Hoezo?” reageerde ik verbaasd, “Jouw zoon heeft toch helemaal geen leerproblemen?” “Neen, neen, het gaat niet over onze zoon” antwoordde ze opgelucht. “Met onze zoon, daar is alles in orde mee. Het is mijn man! Die is tijdens de examens niet te doen. Hij loopt hier door het huis als een stresskip en we worden er allemaal zenuwachtig van…”
Heel lief natuurlijk van die bezorgde papa om zo mee te leven met zijn zoon, maar echt helpend is het niet. Tja, hoe hou je de rust in huis tijdens de examens?
In het heetst van de strijd geven we je nog graag enkele tips mee. Deze keer focussen we ons niet rechtstreeks op de jongeren. Met de examens voor de deur, bedenken we wat we als ouder zelf kunnen doen om het gezin soepel en zo rustig mogelijk door die examenperiode te loodsen. Hoe creëren we voor onze blokkende jongeren in ons huis een positief klimaat, waar het welbevinden van iedereen centraal staat?
Hou de stress uit huis: blijf zelf rustig!
Als je zelf zenuwachtig bent, straal je stress uit naar je studerende kinderen.
Als jij als ouder kan rustig blijven, zal je kind zich automatisch ook al wat rustiger voelen.
Weet ook dat in deze periode je kind erg onder druk staat. Dan kan het kleinste vonkje al aanleiding zijn tot discussies. Een ontspannen ouder zal bij dergelijke problemen rustiger kunnen reageren. Zo vermijd je deze escalaties en bijbehorende negatieve stress. In een warm en veilig klimaat kunnen kinderen zich beter concentreren op hun studies.
Maar hoe doe je dat: rustig blijven?
Om als ouder je kind zo goed mogelijk te kunnen begeleiden en op te volgen, is het ideaal als je zelf ook goed in je vel zit. Eerst zuurstof voor jezelf, dan pas kan je optimaal je kind begeleiden.
Zorg daarom goed voor jezelf. Maak tijd voor jezelf en zorg voor rust en ontspanning tussendoor. Wat maakt jou als ouder rustig? Neem daar tijd voor.
Gebeurt er toch iets en komt een van jullie in stressmodus? Voor je reageert: hou het hoofd koel, concentreer je even op je ademhaling of ga even buiten. Reageer pas als je weer kalm bent.
Moet ik er vrijaf voor nemen?
Sommige ouders nemen verlof op om tijdens de examens hun student optimaal te kunnen ondersteunen.
Echter niet elke ouder kan vrijaf nemen. Dan moet het werk gecombineerd worden met ondersteuning van de studerende jongeren. Dit is niet altijd even evident. Daarom is het handig om de examens ook te plannen in je eigen agenda, dan kan je hier alvast wat rekening mee houden. Reserveer ook wat tijd voor jezelf en plan SOS – momentjes (Extra reserve tijd, waar niets op gepland is, maar in nood nuttig kunnen ingezet worden, zie vorige nieuwsbrief)
Examenplanning: een betrokken ouder volgt mee wanneer het kind examen heeft.
Door de examens in je agenda in te plannen, weet je ook welk vak je kind op welke dag heeft. Door hier alert voor te zijn, toon je je interesse en betrokkenheid.
Je kan, als je zoon of dochter dat goed vindt, nog een stapje verder gaan. In overleg met je kind kan je de planning ergens goed zichtbaar centraal in huis ophangen. Bekijk dagelijks samen de planning en kruis samen de vakken af die reeds gedaan zijn. Zo tel je samen af naar het einde van de examens, meteen het begin van een weldoende vakantie (alvast toch voor de jongeren).
Een betrokken ouder is een ondersteunende, motiverende ouder.
Waak er echter over dat je niet te veel gaat overhellen naar de controlerende ouder. Probeer hierin een evenwicht te houden. Te veel controleren komt immers over alsof je je kind niet vertrouwd. Het werkt op de zenuwen van de jongere en daardoor krijg je vaak het omgekeerde effect.
Stimuleer zelfstandigheid en laat je kind weten dat je er voor hem/ haar bent als dat nodig is.
Overhoren in onderling overleg
Spreek daarom ook op voorhand af of je kind overhoord wil worden. Zo ja, spreek in onderling overleg een moment af. Wanneer? Niet in het begin van de blokdag, want dan geef je niet de kans zelfstandig te studeren. Ook niet op het einde van de dag. Best iets vroeger. Loopt er dan nog iets mis, dan kan het nog bijgestuurd worden. Word daarom ook niet meteen boos als het nog niet direct lukt. Dit gaat immers knagen aan het zelfvertrouwen van het kind en zorgt voor stress. Blijf rustig en zoek samen met je kind uit wat maakt dat het nog niet zo vlot verloopt. Benadruk tegelijk ook wat er al goed gaat. Ga samen rustig op zoek naar oplossingen.
Als zoon of dochterlief, behoefte heeft aan een babbel, neem daar dan speciaal tijd voor. In ons drukke bestaan is het niet altijd even evident. Probeer toch even je werk te laten liggen en ga naast je kind zitten. Zo toon je dat je met volle aandacht naar zijn verhaal luistert. En neen, luisteren is niet hetzelfde als akkoord gaan. Dus laat je je kind uitspreken en zijn verhaal doen. Zo voelt en ervaart je kind jouw positieve aandacht
In een positief klimaat bereiken we een hoog welbevinden waar we onze kinderen kunnen motiveren en stimuleren. Dit betekent dat we gaan focussen op wat er goed gaat. En wat hebben we nog nodig om deze examens tot welslagen te leiden? Benut hierbij de talenten. Stimuleer het zelfvertrouwen, het geloof in zichzelf. Benadruk de succeservaringen. Een kind dat zich wel in zijn vel voelt, zal ook meer gemotiveerd zijn om deze uitdagingen aan te gaan
Wanneer een kind zich extra inspant, maar het toch moeilijk heeft: beloon dan het proces eerder dan het resultaat.
Studieduur:
Lang aan een stuk doorstuderen, is niet bevorderlijk voor de concentratie. Je kind gaat wegdromen of beginnen te prullen. Je student zit dan wel uren achter de boeken, maar het lijkt maar niet te vorderen. Dit kan erg demotiverend werken. Waak er daarom over dat je kind op regelmatige tijdstippen pauze neemt. Wissel af met korte en lange pauzes. Je kan samen met je kind een dagplanning maken, waar studie-uren en pauzemomenten duidelijk ingepland zijn.
De druk eraf:
Na een week examen mag de druk er even af. De examens duren immers behoorlijk lang. Als je kind het saturatiepunt bereikt heeft, als het hoofd vol zit, lukt het niet meer. Dan mag het nog zo lang voor de boeken zitten, met de beste bedoelingen, maar dan krijg het er toch niets meer in. Twijfel begint te knagen.
De vrijdagnamiddag is ideaal om de vakken die reeds voorbij zijn weg te steken in mappen en (samen) de bureau even op te ruimen. Dit vraagt maar een kleine inspanning en de bureau is weer opgeruimd en netjes voor een nieuwe week.
Dan is er nog tijd over voor je kind om zich fijn te ontspannen. Er even helemaal tussenuit. Iets leuks doen. Dit is geen tijdverlies. De volgende dagen kan het dan met extra energie terug aan het studeren gaan aan een netjes opgeruimde bureau.
Wat dan te doen tijdens de ontspanningsmomenten?
– Aan tafel en tijdens ontspanningsmomentjes
Je kan best over leuke en gezellige dingen praten, niet over de leerstof. Zo kan je kind het hoofd leegmaken. Zo creëer je een heus ‘oase’- momentje in de drukte van het ‘studenten’ bestaan
– Bewegen
De hersenen hebben zuurstof nodig. Tijdens het studeren verbruiken ze wel liefst 15% meer zuurstof dan tijdens ‘normale’ bezigheden. Door te bewegen in de frisse lucht doe je een extra portie zuurstof op en krijg je een extra boost om te studeren. Immers onbewust verwerken je hersenen wat je reeds geleerd hebt en kunnen ze zo plaats vrij maken voor nieuwe leerstof. Dus tussendoor eens in de tuin ravotten, een wandelingetje maken, fietsen… is ontspannend en verhoogt de concentratie nadien.
– Helemaal iets anders
Soms vinden jongeren het wel fijn om tijdens de pauze eens even helemaal niets te doen of net helemaal iets anders te doen. Daarom kunnen ze al eens tijdens een van de langere pauze iets leuk doen: koekjes bakken, pizza beleggen, een bad nemen, … iets wat ze fijn vinden en wat hen echt ontspant. Ook dit helpt om je nadien weer maximaal te kunnen concentreren.
– Voeding
Laat je kind eten in de pauzes en niet boven de boeken. Zorg dat je kind voor het eten de studeerruimte verlaat. Eten mag iets leuk en ontspannend zijn.
De hersenen hebben niet alleen zuurstof nodig, maar ze verbruiken ook wel liefst 20% van de totale energie van het lichaam. Geen wonder dat je kind een gezonde eetlust krijgt en de kasten afschuimt naar iets lekkers. Zorg daarom voor lekkere en gezonde voeding, maar … af en toe verwennen met iets extra’s als beloning, een ijsje, een koekje, … dat moet kunnen.
– Multimedia – GSM
Ha, hier belanden we bij een delicaat punt. Neem niet de hele examens de multimedia af. Spreek wel op voorhand goed af wanneer je kind wel of niet met multimedia mag bezig zijn. Mag het die multimedia op de studeerkamer houden, of is de verleiding dan te groot? Spreek samen een plek af waar dit materiaal bewaard wordt tijdens het studeren.
Heeft je kind de computer nodig voor zijn studies? Spreek dan samen goed af, hoe het op een efficiënte manier hiervan kan gebruik maken, zonder in verleiding te komen om van de studies af te dwalen.
Laat je kind je GSM afzetten tijdens de blokmomenten. Elk berichtje breng het uit de concentratie, waardoor het zowel informatie als erg veel tijd verliest.
Achter het scherm zitten, gamen enz., dat maakt het hoofd niet leeg. Dus dat is eigenlijk niet geschikt voor de pauzes tussendoor en kan best na de studies.
Kinderen kunnen er wel enorm van genieten om tussendoor te skypen of te chatten met vrienden en kunnen zo wel wat stoom afblazen of informatie uitwisselen over de leerstof. (Weet je nog hoe wij tijdens de examens aan de telefoon konden hangen?) In combinatie met een stevige portie beweging kan dit soort contact wel tijdens de langere pauzes.
Laat je kind stoppen met multimedia een uur voor het gaat slapen. Leg het ook uit waarom. Het blauwe scherm houd je immers wakker, waardoor je moeilijk kan inslapen. Dan loop je het risico op slaap tekort te komen.
– Goede nachtrust
Tijdens de examens kan je best voor een regelmatig ritme zorgen. Op tijd gaan slapen en niet het nachtje doorblokken. Een goede nachtrust zorgt dat je fris uitgeslapen naar de examens kan gaan. Je kan je dan beter concentreren en daardoor beter logisch nadenken en redeneren.
© 15/06/2015 Marleen Jans Ankerpunt vzw. All rights reserved.